Het Politiek traktaat is Spinoza’s antwoord op de problemen van zijn tijd. Na het rampjaar 1672 bevond Nederland zich in grote moeilijkheden. In de loop van de zeventiende eeuw was ons land telkens veranderd van staatsvorm: van een republiek onder leiding van raadspensionarissen tot een quasimonarchie met stadhouders die via staatsgrepen aan de macht waren gekomen en vice versa.
In het Politiek traktaat pleit Spinoza voor een duurzame en stabiele staatsvorm berustend op een mengvorm van monarchie, aristocratie en democratie, waarbij de verderfelijke uitersten van monarchie en democratie in evenwicht worden gehouden door een dominante aristocratie. Spinoza beroept zich daarbij op geschriften van hugenoten die in navolging van Calvijn de voorwaarden formuleerden waaronder een volk in opstand mag komen tegen zijn vorst, waarna het land zich kan ontwikkelen tot republiek.
Politiek traktaat is vertaald, ingeleid en toegelicht door Maarten van Buuren.
